Z tego artykułu dowiesz się:
Każdy opiekun królika powinien być świadomy faktu, że budowa i funkcjonowanie układu trawiennego tych zwierząt są dość specyficzne. Króliki jako jedne z niewielu zwierząt, wymagają stałej podaży pokarmu, który zawiera bardzo dużą ilość surowego włókna oraz błonnika. Skomplikowana budowa przewodu pokarmowego królików wymaga od tych zwierząt stałego, nieprzerwanego pobierania pokarmu, co umożliwia jego prawidłowy transport i przebieg procesu trawienia.
Anatomia i fizjologia układu trawiennego u królików
Mówiąc o układzie trawiennym królika, nie sposób pominąć roli zębów. Do najważniejszych elementów należą:
- bardzo ostre siekacze, które służą do cięcia i odgryzania kawałków pokarmu. Siekacze u królika rosną przez całe jego życie i muszą być regularnie ścierane. Ścieraniu siekaczy sprzyja nieprzerwane rozdrabnianie pokarmu.
- zęby przedtrzonowe, które zajmują się rozdrabnianiem i rozcieraniem pokarmu na mniejsze części.
Następnie pokarm zwilżany jest za pomocą śliny, dzięki czemu staje się śliski i jest bez problemu transportowany do dalszej części układu pokarmowego królika. W ślinie królika znajdują się enzymy, które rozpoczynają proces wstępnego trawienia pokarmu.
Standardową rolą kolejnego elementu układu pokarmowego – czyli przełyku – jest transport przeżutego w jamie ustnej pokarmu wprost do żołądka. W króliczym żołądku rozpoczyna się standardowe przygotowanie do procesu trawienia i rozkładanie pierwszych składników pożywienia. Pokarm znajdujący się w żołądku jest silnie zakwaszony za pomocą kwasu solnego. W odróżnieniu od większości ssaków królik posiada żołądek, który jest praktycznie pozbawiony mięśni.
Czy wiesz, że żołądek królika nie potrafi aktywnie transportować pożywienia. Dlatego pokarm przesuwany jest do dalszej części układu trawiennego dopiero wtedy, kiedy królik przyjmie kolejną porcję jedzenia. Właśnie dlatego króliki jedzą praktycznie bez przerwy.
Jakie są objawy problemów trawiennych?
Nieodpowiednia dieta sprawia, że króliki borykają się z chorobami jelitowymi i z problemami trawiennymi. Do najczęściej występujących objawów, które mogą wskazywać na problemy trawienne u tych zwierząt, zaliczamy: biegunkę, brak apetytu, wzdęcia, zmianę konsystencji stolca, nudności, wymioty.
Jeżeli zauważymy u swojego królika którykolwiek z powyższych objawów, ważne jest, abyśmy natychmiast skonsultowali się z weterynarzem.
Jakie są choroby jelitowe u królików i gryzoni?
Bardzo częstym problemem, z którym borykają się króliki jest:
- Zator. Zatkanie przewodu pokarmowego to schorzenie, które objawia się zaprzestaniem regularnego oddawania stolca. Stolec może stać się także suchy, mały i połączony włoskami.
- Zatkanie przewodu pokarmowego, które charakteryzuje się: wzdętym i twardym brzuchem, zaprzestaniem pobierania pokarmu, osowiałością oraz pozycją bólową u pupila. Schorzenie, jakim jest zatkanie przewodu pokarmowego, może powodować konieczność wykonania u królika gastrostomii.
Po zabiegu zwierzę może być osłabione. W takim wypadku stosuje się płynoterapię, czyli dożylne podawanie kroplówek wraz z odżywkami i witaminami. Może zdarzyć się, że podczas zabiegu, chirurg wykryje na ścianach żołądka wrzody lub stany zapalne. Wówczas z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy założyć, że specjalista zaleci przyjmowanie specjalnych leków osłonowych oraz środków, które neutralizują wydzielanie kwasów w żołądku.
Ponadto króliki mogą zapadać na różnego rodzaju choroby jelitowe, takie jak pasożyty wewnętrzne i zewnętrzne, zakażenia bakteryjne, infekcje wirusowe oraz – wynikające ze złej diety – zaburzenia układu pokarmowego.
Zaburzenia trawienia – objawy u królików i gryzoni
Króliki i gryzonie często cierpią na różnego rodzaju zaburzenia trawienne. Nie ulega wątpliwości, że schorzenia te wpływają na ogólny dobrostan i samopoczucie zwierząt.
Poprzez niewłaściwie skomponowaną dietę – jedzenie zbyt małej ilości siana, brak systematyczności w wyczesywaniu futerka, czy za sprawą połknięcia ciała obcego, żołądek królika może być zbyt mocno obciążony lub ulec całkowitemu zablokowaniu.
Pamiętaj …
W takim przypadku nie można zwlekać z wizytą w gabinecie weterynaryjnym. Specjalista palpacyjnie zbada żołądek i jelita zwierzęcia, a jeżeli sytuacja tego wymaga, poda także kontrast i wykona RTG i USG. Dzięki temu możliwa będzie ocena tego, czy treść zalegająca w żołądku, przesuwa się i jest możliwa do usunięcia.
Jak już wiemy – króliki nie wymiotują. Odpowiada za to specyficzna budowa układu pokarmowego. Wpust do żołądka wyposażony jest w niezwykle silny mięsień. Zwieracz – bo o nim mowa – całkowicie uniemożliwia cofanie się treści pokarmowych do przełyku.
Wspominaliśmy także o fakcie mówiącym, że króliki żerują niemal nieprzerwanie. Oznacza to, że ślina jest u nich wytwarzana w bardzo dużych ilościach. Jeżeli królik cierpi na niedrożność przewodu pokarmowego, ślina w dużych ilościach gromadzi się w proksymalnym odcinku przewodu pokarmowego do miejsca zaczopowania. Miejscem zaczopowania najczęściej jest jelito cienkie. Wpływa na to fakt, że zwieracz odźwiernika żołądka stanowi silną barierę w przedostawaniu się treści pokarmowej do jelita cienkiego. Podczas zaczopowania – zatoru żołądka – jego ściana ulega przekrwieniu. Dochodzi do spowolnienia pracy jelit i fermentacji zalegającego pożywienia, co przekłada się na nadmierne gromadzenie gazów. W ten sposób żołądek znacząco zwiększa swoją objętość. W zaawansowanym stadium może przyczynić się to do ucisku przepony i utrudnienia oddychania.
ODPOWIADAMY NA PYTANIE:
Jak powinna wyglądać dieta i żywienie u królików?
Warto pamiętać, że podstawą diety królika powinno być siano. Jednocześnie całkowicie wyklucza się podawanie siana, które jest spleśniałe, wilgotne lub nieświeże. Powinno być ono przechowywane w przepuszczających powietrze w woreczkach, na przykład takich wykonanych z lnu.
Ponadto warto pamiętać, że granulat w żadnym wypadku nie może stanowić podstawy żywienia królika. Dorosły królik nie powinien dostawać więcej niż jednej małej garstki granulatu w skali doby. Żywienie królika powinno być bogate w błonnik, białko i zdrowe węglowodany. Powinno unikać się podawania węglowodanów prostych, które znajdują się w owocach, ponieważ spożywanie cukru prowadzi do niebezpiecznej otyłości.
W diecie królika powinny znaleźć się świeże rośliny i zioła. Warto zadbać także o to, aby królik otrzymywać pożywienie, które pozwala na regularne ścieranie stale rosnących zębów. Mowa tu przede wszystkim o gałązkach, które pochodzą z drzew owocowych i leszczyny.
WIĘCEJ O DIECIE KRÓLIKA PRZECZYTASZ:
Rola weterynarza w leczeniu i profilaktyce
Nieleczone i zbagatelizowane problemy trawienne u królika mogą prowadzić do poważnych następstw. Ponadto schorzenia układu trawiennego obniżają komfort życia pupila i mogą prowadzić nawet do jego śmierci. Dlatego tak ważne jest, aby w przypadku wystąpienia niepokojących symptomów od razu udać się na wizytę weterynaryjną. Doświadczony, wykwalifikowany weterynarz jest w stanie trafnie ocenić przyczyny problemów trawiennych, przeprowadzić odpowiednie badania i wdrożyć dostosowane do potrzeb zwierzęcia leczenie, co znacząco poprawia komfort życia zwierzęcia. Działania profilaktyczne, które są wdrażane przez lekarzy weterynarii, pozwalają utrzymać zdrowy układ trawienny u królików i gryzoni. Lekarz weterynarii podczas wizyty może przedstawić konkretne wskazania dotyczące odpowiedniej diety zwierzęcia.
